Thanh minh trong tiết tháng 3 là gì? Tảo mộ là gì? Đạp thanh là gì?

Thanh minh trong tiết tháng 3 là gì? Tảo mộ là gì? Đạp thanh là gì? Đây là những câu hỏi được rất nhiều người Việt đặt ra, đặc biệt là giới trẻ. Hãy đọc bài viết sau đây của để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này bạn nhé!

Thanh minh trong tiết tháng 3 là gì?

Thanh minh trong tiết tháng 3 là một câu thơ trong Truyện Kiều của Đại thi hào Nguyễn Du, ý chỉ Tết Thanh Minh diễn ra vào tháng 3 Âm lịch.

“Ngày xuân con én đưa thoi
Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi
Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
Thanh minh trong tiết tháng Ba
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh
Gần xa nô nức yến anh
Chị em sắp sửa bộ hành chơi xuân
Dập dìu tài tử giai nhân
Ngựa xe như nước áo quần như nêm”.

Tiết Thanh minh là tiết khí thứ 5 trong 24 tiết khí hàng năm bao gồm:

• Tiết khí mùa xuân: Lập Xuân, Vũ Thủy, Kinh Trập, Xuân Phân, Thanh Minh, Cốc Vũ.
• Tiết khí mùa hạ: Lập Hạ, Tiểu Mãn, Mang Chủng, Hạ Chí, Tiểu Thử, Đại Thử.
• Tiết khí mùa thu: Lập Thu, Xử Thử, Bạch Lộ, Thu Phân, Hàn Lộ, Sương Giáng.
• Tiết khí mùa đông: Lập Đông, Tiểu Tuyết, Đại Tuyết, Đông Chí, Tiểu Hàn, Đại Hàn.

Thực tế, Tiết Thanh minh thường rơi vào cuối tháng 2 hoặc đầu tháng 3 Âm lịch (từ tháng 4, tháng 5 Dương lịch) hàng năm và không cố định là ngày nào cụ thể mỗi năm. Tết Thanh minh thường kéo dài khoảng 15 đến 16 ngày cho đến khi tiết khí tiếp theo là Cốc Vũ bắt đầu.

Tết Thanh minh là khoảng thời gian chuyển tiếp giữa mùa xuân sang mùa hè nên thời tiết rất mát mẻ và sáng sủa. Bên cạnh đó, theo nghĩa Hán - Việt, từ "thanh" có nghĩa là khí trong, từ "minh" có nghĩa là sáng sủa. Vì vậy, người xưa thường gọi Tết Thanh minh là Tết tháng 3.

Tết Thanh minh đã trở thành một trong những ngày lễ quan trọng và ý nghĩa nhằm hướng về cội nguồn và để tỏ lòng thành kính tới ông bà, tổ tiên của gia đình mình. Vào tiết Thanh minh, các gia đình thường đi tảo mộ, cắt cỏ, dọn dẹp, sửa sang hoặc đắp thêm đất lên phần mộ chưa xây để tưởng nhớ tới tổ tiên, những người thân đã khuất.

Tảo mộ Thanh minh là gì?

Tảo mộ Thanh minh là nghi lễ sửa sang lại các ngôi mộ của tổ tiên. Ngày lễ tảo mộ vào ngày nào cụ thể sẽ phụ thuộc vào việc Tết Thanh minh năm đó rơi vào ngày nào, tháng nào. Theo phong tục xưa, các gia đình thường đi tảo mộ, sửa sang và dọn dẹp mộ chí của tổ tiên, sau đó sẽ làm lễ cúng Tết Thanh minh để tạ mộ tổ tiên và thần linh.

Công việc chính của tảo mộ vào Tết Thanh minh là sửa sang lại các ngôi mộ của tổ tiên được sạch để tránh chuột hoặc rắn trú ẩn, đào hang gây động mộ phần, đồng thời cũng để tỏ lòng hiếu kính và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên, những người đã khuất. Bên cạnh đó, vào Tết Thanh minh còn có những ngôi mộ vô chủ, không người thăm viếng nên người ta cũng thường cắm một nén hương cho các ngôi mộ này như phần nào an ủi người đã khuất.