CPI là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

CPI là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

CPI là gì? Ý nghĩa chỉ số CPI là gì? Hãy cùng tìm hiểu về chỉ số CPI và tham khảo cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ) các bạn nhé!

CPI là gì?

1.

CPI là gì?

CPI là gì? CPI là viết tắt của Consumer Price Index, có nghĩa là chỉ số giá tiêu dùng. CPI là chỉ số tính theo phần trăm để phản ánh mức thay đổi tương đối của giá hàng tiêu dùng theo thời gian và được tính bằng phần trăm (%). Hiện nay, chỉ số CPI chính là chỉ tiêu được sử dụng phổ biến nhất để đo lường mức giá và sự thay đổi của mức giá, điều này thường gọi là lạm phát.

Ý nghĩa chỉ số CPI

2.

Ý nghĩa chỉ số CPI

Chỉ số CPI có ý nghĩa lớn và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nền kinh tế ngày nay. Chỉ số CPI có nhiều ý nghĩa như:

  • CPI giúp phản ánh xu thế và mức độ biến động của giá bán lẻ hàng hóa tiêu dùng và các dịch vụ dùng trong sinh hoạt của dân cư, các hộ gia đình. CPI thường được sử dụng để theo dõi sự thay đổi của chi phí sinh hoạt theo thời gian, có nghĩa là khi chỉ số CPI tăng thì việc mức giá trung bình sẽ tăng và ngược lại.
  • Sự biến động của chỉ số tiêu dùng CPI có thể gây ra lạm phát hoặc giảm phát, từ đó sẽ làm suy sụp cả một nền kinh tế. Một khi nền kinh tế rơi vào tình trạng giá cả tăng tới mức không thể kiểm soát nữa thì lạm phát sẽ trở thành siêu lạm phát.
  • Chỉ số tiêu dùng CPI chính là thước đo của lạm phát, do vậy mà chỉ số CPI thường được sử dụng phổ biến nhất với vai trò này.
  • Chỉ số CPI giúp cung cấp những thông tin về sự thay đổi giá cả trong nền kinh tế quốc gia đối với Chính phủ. CPI cũng đồng thời giúp cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, lao động và các nhà đầu tư về những sự thay đổi giá cả. Từ đó để họ có những hoạch định cụ thể cũng như các quyết định kinh tế phù hợp và kịp thời.
  • Chỉ số CPI góp phần vào sự điều chỉnh các thành phần trong nền kinh tế đất nước. Thông qua các nghiên cứu về chỉ số giá tiêu dùng CPI, Chính phủ một quốc gia sẽ có những chính sách điều chỉnh giá cả, từ đó giúp phòng tránh lạm phát xảy ra.
  • Chỉ số CPI là công cụ để giúp điều chỉnh giá trị đồng USD. Giá trị của đồng USD tăng hay giảm sẽ quyết định trực tiếp đến giá trị và sản phẩm của rất nhiều quốc gia, đặc biệt là các sản phẩm xuất nhập khẩu.
  • Bên cạnh đó, chỉ số CPI còn giúp điều chỉnh chi phí sinh hoạt và an sinh xã hội. Theo đó, chỉ số giá tiêu dùng CPI sẽ được sử dụng để điều chỉnh mức lương bằng việc nghiên cứu về chi phí sinh hoạt mà những người lao động bỏ ra. Thậm chí, những nguồn lợi được hưởng từ an sinh xã hội cũng sẽ được xem xét dựa vào chỉ số CPI nhằm mục đích ngăn chặn tự do lạm phát trong thuế xuất.

Cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

3.

Cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

Các bước tính chỉ số CPI

Để tính toán chỉ số giá tiêu dùng CPI, chúng ta sẽ thực hiện các bước xác định chỉ số CPI và chỉ số lạm phát như sau:

Bước 1: Cố định hàng hóa phổ biến

Thông qua việc điều tra thị trường, các nhà nghiên cứu sẽ xác định các mặt hàng và dịch vụ tiêu biểu điển hình mà một số nhóm người tiêu dùng sẽ mua.

Bước 2: Xác định giá cả

Sau đó, họ sẽ thống kê giá cả của các mặt hàng, dịch vụ trong giỏ hàng hóa cố định ở trên tại mỗi thời điểm.

Bước 3: Tính toán chi phí

Việc tính toán giỏ hàng hóa và dịch vụ này sẽ được thực hiện bằng cách lấy giá cả nhân với số lượng mỗi mặt hàng, dịch vụ rồi cộng kết quả lại.

Bước 4: Tính chỉ số giá tiêu dùng CPI

Cách tính CPI như sau:

Cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

Trong đó, thời kỳ gốc sẽ được thay đổi trong vòng từ 5 đến 7 năm tùy vào từng quốc gia cụ thể.

Bước 5: Tính chỉ số lạm phát

Để tính chỉ số lạm phát CPI của một thời kỳ, chúng ta sẽ áp dụng công thức sau:

Cách tính chỉ số CPI chuẩn (kèm ví dụ)

Ví dụ về cách tính chỉ số CPI

Ví dụ chúng ta có một giỏ hàng hóa gồm thịt lợn và thịt bò. Chúng ta sẽ chọn năm 2021 làm năm cơ sở. Mức giá của giỏ hàng hóa năm 2021 như sau:

  • Thịt lợn: 90.000 VNĐ/kg.
  • Thịt bò: 120.000 VNĐ/kg.

Hiện tại là năm 2022, giá bán giỏ hàng này như sau:

  • Thịt lợn: 120.000 VNĐ/kg.
  • Thịt bò: 150.000 VNĐ/kg.

Nếu bạn mua 10kg thịt lợn và 5kg thịt bò thì CPI của giỏ hàng hóa này sẽ được tính như sau: CPI = [(5 x 120000 + 10 x 150000)/(5 x 90000 + 10 x 120000)] x 100 = 127,27%.

Trên đây là những thông tin về chỉ số CPI, ý nghĩa chỉ số CPI và cách tính chỉ số CPI chuẩn. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!

>>> Xem thêm: