Thất ngôn tứ tuyệt là gì? Những bài thơ thất ngôn tứ tuyệt hay

Thơ thất ngôn tứ tuyệt là gì? Trong bài viết hôm nay, hãy cùng đi tìm hiểu về thơ thất ngôn tứ tuyệt và tham khảo những bài thơ thất ngôn tứ tuyệt hay các bạn nhé!

Thơ thất ngôn tứ tuyệt là gì?

Thất ngôn tứ tuyệt (七言四絶) là một thể thơ mỗi bài có 4 câu và mỗi câu 7 chữ, trong đó các câu 1, 2, 4 hoặc chỉ các câu 2, 4 hiệp vần với nhau ở chữ cuối. Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt được ra đời vào thế kỉ XII vào thời nhà Đường ở Trung Quốc.

Nam Quốc sơn hà Nam Đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.

Luật thơ thất ngôn tứ tuyệt

Thơ thất ngôn tứ tuyệt theo Đường luật sẽ có quy luật nghiêm khắc về luật, niêm và vần theo bằng trắc và có bố cục rất rõ ràng.

Thơ thất ngôn tứ tuyệt theo Cổ phong thường sẽ không theo quy luật rõ ràng, nó có thể dùng một vần - độc vận hay nhiều vần - liên vận, tuy nhiên vần vẫn phải thích ứng với quy luật âm thanh, có nhịp bằng trắc xen nhau cho dễ đọc.

Thất ngôn tứ tuyệt quy định tính theo hàng ngang. Có nghĩa là tiếng thứ hai của câu thứ nhất là tiếng quan trọng, nó sẽ quy định luật cho toàn bài. Nếu tiếng thứ 2 mang thanh B thì luật của toàn bài sẽ là luật B.

• Niêm: Niêm sẽ được tính theo hàng dọc, các câu phải niêm với nhau (giống nhau).
• Vần: Các câu 1, 2, 4 hoặc chỉ các câu 2, 4 sẽ hiệp vần với nhau ở chữ cuối.
• Bốn câu trong bài thơ thất ngôn tứ tuyệt theo thứ tự là các câu khai, thừa, chuyển và hợp.

Ngoài ra, còn một cách khác để làm thơ thất ngôn tứ tuyệt là theo Hàn luật. Những bài thơ thất ngôn tứ tuyệt chữ Nôm xưa thường được gọi là thơ Hàn luật.

Cách làm thơ thất ngôn tứ tuyệt

Thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật thường có 2 thể là luật trắc vần bằng và luật bằng vần bằng. Mỗi thể thơ đều có một bảng luật và đây được coi như "công thức" căn bản để người làm thơ phải tuân theo.

Thơ thất ngôn tứ tuyệt luật trắc vần bằng không đối

Bảng luật cách làm thơ tứ tuyệt luật trắc vần bằng không đối như sau:

T - T - B - B - T - T - B (vần)

B - B - T - T - T - B - B (vần)

B - B - T - T - B - B - T

T - T - B - B - T - T - B (vần)

Ví dụ:

Thuở ấy tuy còn tuổi ấu thơ
Mà sao vẫn nhớ đến bây giờ
Xuân về nũng nịu đòi mua pháo
Để đón giao thừa thỏa ước mơ.

Thơ thất ngôn tứ tuyệt luật bằng vần bằng không đối

Bảng luật cách làm thơ tứ tuyệt luật bằng vần bằng không đối như sau:

B - B - T - T - T - B - B (vần)

T - T - B - B - T - T - B (vần)

T - T - B - B - B - T - T

B - B - T - T - T - B - B (vần)

Ví dụ:

Đôi mình cách biển lại ngăn sông
Dõi mắt tìm nhau nhỏ lệ hồng
Ngắm ánh trăng thề thương kỷ niệm
Đêm trường thổn thức nhớ mênh mông.